Tips voor wandelen in koude wintermaanden
Lekker warm, ook in de winter
Heb jij ‘s winters ook zo snel last van koude vingers, tenen en oren tijdens het wandelen? In dit artikel leggen we je uit waarom je het zo snel koud krijgt in de uiteinden van het lichaam en geven we praktische tips en adviezen om warm te blijven. Zo kun jij optimaal gaan genieten van de winterzon tijdens jouw volgende wandeling!
Waarom krijg je als eerste koude handen, voeten en oren?
Je krijgt het als eerste koud in je handen, voeten en oren omdat je lichaam prioriteit geeft aan het op peil houden van de kerntemperatuur; Het warm houden van je vitale organen, zoals je hart en hersenen. Om zo veel mogelijk warmte te behouden, vernauwen de bloedvaten in de plekken waar het normaal snel warmte verliest. De bloedvaten in je handen, voeten en oren vernauwen, waardoor er minder warm bloed naartoe stroomt, oftewel er vindt vasoconstrictie plaats.
Wat is vasoconstrictie?
Bij vasoconstrictie trekken de gladde spieren in de wand van je bloedvaten samen, waardoor de diameter van de bloedvaten kleiner wordt. Dit gebeurt vooral in de kleine bloedvaten (de arteriolen) die het bloed naar de huid en de uiteinden van het lichaam vervoeren. De hoofdhuid en het gezicht hebben bijvoorbeeld een uitgebreide bloedtoevoer. Dit betekent dat er relatief veel warm bloed naar deze gebieden stroomt. Zonder isolatie (zoals een muts of capuchon) verliest het bloed snel warmte aan de koude lucht. Dit afgekoelde bloed stroomt vervolgens terug richting het hart waardoor de kerntemperatuur daalt. Het lichaam zal hierop gaan reageren met nog sterkere vasoconstrictie zodat de kern toch warm blijft.
Signalen van het lichaam
Zodra het lichaam wordt blootgesteld aan kou, sturen sensoren in je huid (thermoreceptoren) signalen naar je hersenen. Specifieker nog naar de hypothalamus, oftewel het controlecentrum voor temperatuurregulatie. Dit controlecentrum activeert vervolgens een reactie zoals kippenvel of koude rillingen. Het lichaam activeert deze reacties om warmteverlies te beperken. Tijdens het wandelen genereren spieren warmte. Je handen, voeten en oren bevatten weinig spieren en warmen zichzelf dus niet zo snel op. Doordat je bloed bij koude temperaturen door nauwe bloedvaten stroomt, kan de bloeddruk licht stijgen. Dit is onderdeel van de vasoconstrictie-reactie en is heel normaal in koude omstandigheden.
Je handen, voeten en oren hebben minder vetweefsel dan andere delen van je lichaam. Vet werkt als een isolator, en een gebrek eraan maakt deze gebieden gevoeliger voor koude temperaturen. Bovendien hebben deze lichaamsdelen een relatief groot oppervlak in verhouding tot hun volume, waardoor ze sneller warmte verliezen. De juiste kleding is dus cruciaal om je kernlichaamstemperatuur op peil te houden. Niet alleen de extremiteiten warm aankleden, maar juist je kern ook.
Kledingtips
Werk met laagjes
Draag een thermo legging en een nauwsluitend shirt van bijvoorbeeld merinowol als onderkleding. Deze houden je warm en voeren vocht af. Daaroverheen komt een isolerende laag. Een fleecevest en een softshellbroek isoleren een laagje lucht rond het lichaam dat de warmte vasthoudt. Als laatste draag je een warme jas van bijvoorbeeld synthetisch dons. Deze houdt de kou buiten en kan tegen een beetje regen. Je kunt hier nog een hardshell jas overheen dragen zodat je álle nattigheid buiten houdt.
Sokken
Er bestaan veel verschillende type wandelsokken in diverse materialen en diktes. Over het algemeen zullen sokken van (merino)wol het warmst zijn in de winter. Hoe dikker de sok, hoe hoger de isolatiewaarde. Maar kies niet voor een dikke katoenen sok. Wanneer deze sok nat raakt door zweet of condens in de schoenen, zullen ze heel traag drogen. Hier worden je voeten juist koud van! Trek ook geen sokken aan die je net van het wasrek hebt geplukt of die je al de hele dag aan hebt. Een natte sok zorgt voor koude voeten.
Muts en handschoenen
Kies voor synthetische materialen of wol. Een fleecevoering is nog iets warmer en meer geschikt voor de echte koude temperaturen. Handschoenen met een windstopper zijn vaak minder dik, en voorkomen het afkoelen van de handen door wind.
Tips wandelschoenen
Trek geen koude schoenen aan
Heb jij je wandelschoenen in een koude ruimte zoals de berging staan? Zet deze dan alvast in een warme ruimte zoals de woonkamer, als je weet dat je de volgende dag een (lange) wandeling gaat maken. Wanneer je de koude wandelschoenen aantrekt, zijn de dempingslaag en voering van de schoen nog koud en kunnen hierdoor ook iets harder aanvoelen. Het kost de voet veel moeite om de schoenen op te warmen en de kans dat je lang koude voeten hebt is hierdoor groter.
Spoel je schoenen af met water na een winterse wandeling
Heb je een winterse wandeling achter de rug? Spoel dan je schoenen af met water. Zo voorkom je dat er strooizout op je schoenen blijft zitten. Wanneer zout te lang op de schoenen blijft zitten, is er een risico dat dit de dempinglaag van je schoenen aantast. De kans op hydrolyse wordt verhoogd, hierdoor kan de zool van jouw wandelschoenen gaan verpulveren. Ook een schoen van leer kan aangetast worden door het strooizout en is gebaat bij een spoelbeurt na een winterse wandeling.
Zit er nog voldoende grip onder jouw wandelschoenen?
Zijn jouw schoenen nog wel geschikt voor de winter? Controleer de staat van jouw wandelschoenen. Is de zool nog in goede staat en biedt hij nog genoeg grip? Een wandelschoen met verminderde grip kan in de zomer nog perfect volstaan, maar is in terreinen met sneeuw of modder vaak geen goed idee. Of heeft het leer misschien een onderhoudsbeurt nodig? Zitter er geen gaatjes in waardoor regen naar binnen kan komen? Zitten er geen scheurtjes of gebruikerssporen in de binnenvoering waar jij blaren van kan krijgen? Je kunt altijd in het LoopCentrum met je schoen langskomen om de staat ervan te laten controleren.
Hoge wandelschoenen in de winter
Misschien is een paar winterwandelschoenen en een paar zomerwandelschoenen wel een goede oplossing! ‘s Winters wil je graag een warme, waterdichte en misschien wel hoge wandelschoen. ‘s Zomers is misschien een lage, soepele, ademende wandelschoen prettiger. Laat je adviseren over het type schoen dat voor jou geschikt is.
